Evaluatie van de werking van de Regionale Landschappen in 2010

Elk jaar vraagt de afdeling Natuur en Bos (ANB) aan de Minaraad om hun evaluatieverslag over de werking van de regionale landschappen (RL) te adviseren. In 2010 heeft de Minaraad beslist om de jaarlijkse evaluatie van de RL anders aan te pakken door de klemtoon elk jaar te leggen op één welbepaald aspect van de werking van RL. In 2010 betrof dit de bestuursorganen. In 2011 worden de activiteiten van RL onder de loep genomen, specifiek met het oog op de mogelijke rol die RL kunnen spelen bij de implementatie van de instandhoudingsdoelstellingen (IHD).

De Minaraad stelt vast dat er algemeen geen grote verschillen bestaan tussen de activiteiten van RL binnen de vier onderscheiden categorieën (natuurbehoud en kleine landschapselementen, landschapszorg en streekeigen karakter, recreatief medegebruik en natuurrecreatie, en natuureducatie en –sensibilisatie). Sommige RL moeten, in vergelijking met andere RL, wel nog meer inspanningen leveren voor bepaalde doelstellingen gelinkt aan de categorieën. De Minaraad onderstreept hierbij het belang van een evenwichtig programma voor zowel natuurlandschappelijke als cultuurhistorische initiatieven. De Minaraad wijst ook op het grote belang van continuïteit om tot kwalitatief goede resultaten te blijven komen.

De Minaraad constateert dat RL in hun jaarverslagen heel weinig aandacht besteden aan IHD en Natura 2000. ANB gaat in zijn evaluatienota, waarin hij de werking van alle RL jaarlijks evalueert, ook beduidend weinig in op IHD. Het Vlaams Overleg Regionale Landschappen heeft in een nota wel een visie geformuleerd over de mogelijke rol die RL kunnen spelen bij de implementatie van IHD. De Minaraad merkt op dat het onduidelijk is in welke mate de nota onderschreven werd door (de bestuursorganen van) alle RL.

De Minaraad merkt algemeen op dat er op beleidsniveau verschillende exploratieve initiatieven genomen worden om na te denken over de mogelijke rol van RL in het IHD-implementatieproces. Daartegenover staat de geplande interne staatshervorming, die ook zijn weerslag kan hebben op de werking van het instrument van RL. Gezien de lopende processen neemt de Minaraad zich voor om zich in de nabije toekomst in een advies uit te spreken over de algemene taakstelling van RL in het kader van de interne staatshervorming. De potentiële rol van de RL bij de implementatie van de IHD zal hier dan ook bij betrokken worden.

Voor wat betreft de financiering van RL wijst de Minaraad op het belang van het goed voorbereiden en uitwerken van de vooropgestelde besparingsinitiatieven. De Minaraad benadrukt dat het hierbij noodzakelijk is om creatief te blijven zoeken naar oplossingen om bij minder middelen toch de vooropgestelde resultaten te kunnen neerzetten en een goede continuïteit van de werking te garanderen.

In navolging van eerdere adviezen, blijft de Minaraad benadrukken dat er dringend nood is aan een grondige evaluatie en bijsturing van het instrument van RL. Deze nood blijft des te meer actueel in het licht van de mogelijke ontwikkelingen in het kader van het Witboek en de mogelijke taakstelling in functie van IHD.

De Minaraad keurde het advies unaniem goed.