Achtergronddocument Hemelwater

Datum                   25 jan 2018
Productnummer    2018-004

De problematiek van hemelwater in het waterbeleid heeft verschillende aspecten. In deze nota gaan we in op de problematiek die verweven is met verharde oppervlakten waarop het hemelwater neervalt. In eerste instantie is er een positief aspect dat het gebruik van hemelwater, als een bron van water van laagwaardiger kwaliteit, voor laagwaardige toepassingen, behelst. In tweede instantie is er het beheer en de beheersing van het ongebruikte hemelwater dat op verharde oppervlakken terecht komt en dat afvloeit in de riolering of in grachten of andere oppervlaktewateren. Dit kan tot ongewenste effecten leiden. Deze ongewenste effecten leiden tot kosten die moeten gefinancierd worden.

De problematiek van hemelwater op verharde oppervlakten is reeds geruime tijd aan de orde. Zo vroeg het Vlaams Parlement in 20081 de maximale afkoppeling en het hergebruik van hemelwater, stimulering van infiltratie en de invoering van een eventuele regulerende en vermijdbare heffing op niet van de riool afgekoppelde verharde oppervlakten, … In een resolutie van het Vlaams Parlement in 20112 vroeg het Vlaams Parlement te onderzoeken welke (combinatie van) instrumenten het best geschikt zijn (bv. financiële instrumenten zoals heffingen of subsidies, gemeentelijke hemelwaterplannen) voor waterbeheersing. In het antwoord n.a.v. de gedachtewisseling over de eindrapportering van die resolutie3 stelde de Minister dat: “andere financiële instrumenten, zoals bij de hemelwaterheffing, leiden tot de klassieke discussie van de handhaving. Het is niet na te gaan wat al dan niet een verharde oppervlakte is.”

Overstromingsproblemen die niet direct gerelateerd zijn aan verharde oppervlakten (bijvoorbeeld: extreme neerslag, al dan niet te wijten aan klimaatverandering; de morfologie van onze waterlopen; …) zijn niet gevat door deze nota.

Deze studie is opgemaakt onder verantwoordelijkheid van het secretariaat van de Minaraad, en bedoeld als informatief achtergronddocument bij verdere werkzaamheden van de Raad. Deze studie beoogt niet om aanbevelingen of adviestekst te bevatten, en bindt niet de raadsleden of de raadsorganisaties. De partners in de Raad behouden dus hun volledige vrijheid voor wat de opmaak en inhoud betreft van toekomstige adviezen over vergelijkbare onderwerpen.

Coördinator