Het voorontwerp van decreet betreffende lage-emissiezones

De Minaraad stelde op 5 februari een advies vast, op vraag van Vlaams minister Joke Schauvliege, over het voorontwerp van decreet betreffende lage-emissiezones (LEZ). Door deze maatregel – die voortvloeit uit het door Europa in 2012 goedgekeurde Vlaamse Luchtkwaliteitsplan – wordt aan de steden die dat willen de mogelijkheid geboden om een LEZ in te stellen. De Minaraad vindt dat de reductie van elementair koolstof (EC) en de daaraan gekoppelde gezondheidswinst de belangrijkste meerwaarde is van een LEZ. De Raad is er dan ook voorstander van om een wettelijk kader te creëren zodat LEZ’s ingesteld kunnen worden.

De luchtkwaliteit in Vlaanderen is het voorbije decennia verbeterd. Niettemin blijft luchtverontreiniging in Vlaanderen een belangrijk probleem. De verkeersemissies zorgen er mede voor dat steden hotspots zijn op het vlak van EC, fijn stof en NO_x. Blootstelling aan deze stoffen zorgt voor negatieve gezondheidseffecten. De invoering van een lage-emissiezone (LEZ) is een lokale maatregel die ervoor kan zorgen dat lokale verkeersemissies dalen. De meest schadelijke component die uitgestoten wordt door voertuigen, is EC en net voor deze polluent is de relatieve emissiereductie ten gevolge van de instelling van een LEZ het grootst. De Minaraad vindt dan ook dat de reductie van EC en de daaraan gekoppelde gezondheidswinst de belangrijkste meerwaarde is van een LEZ. De Raad is er dan ook voorstander van om een wettelijk kader te creëren zodat LEZ’s ingesteld kunnen worden.

De Minaraad pleit er voor om de resultaten van dit systeem blijvend te verzekeren via in de tijd strenger wordende toelatingsvoorwaarden op vlak van emissies en via het uitbreiden van de categorieën van voertuigen die gevat worden door een LEZ.

De Minaraad vindt het belangrijk om de gevolgen van de instelling van een LEZ te meten, zowel op sociaaleconomisch vlak als op vlak van emissiereducties, mobiliteit en gezondheidswinst en de resultaten van deze monitoring in te brengen in een evaluatie van het instrument.

Het instellen van LEZ zal ertoe leiden dat op lokaal niveau de impact van luchtverontreiniging op de volksgezondheid kleiner wordt. Dit neemt niet weg dat het Vlaamse Gewest – maar ook afzonderlijke steden – ondanks het invoeren van LEZ de door Europa opgelegde normen voor fijn stof en NO₂ niet halen. Bijkomende maatregelen blijven noodzakelijk. Ook moet men rekening houden met feit dat de reële NO_x-emissies van voertuigen een stuk hoger liggen dan wat de euronormen doen vermoeden en dat er aanwijzingen zijn dat recente types benzinewagens met directe brandstofinjectie veel fijn stof uitstoten.

Het is belangrijk om te zorgen voor een breed draagvlak voor een LEZ. Dit kan door te streven naar een zo groot mogelijke uniformiteit op het terrein, door een vroege en intensieve communicatie op te starten, door de verdelingsaspecten in kaart te brengen en milderende maatregelen te nemen en te zorgen voor een zo laag mogelijke administratieve last. Wel moet er over gewaakt worden dat omzichtig omgesprongen wordt met individuele toelatingen zodat de initiële doelstelling van een LEZ niet ondergraven wordt.

De VVSG onthoudt zich bij dit advies omdat zij hierover een apart advies uitbrengen.

Coördinator