Gebiedsgerichte afstemming van hernieuwbare energie

Dit eigen initiatief van de Minaraad bevat een informatief studiegedeelte en een adviesgedeelte over het vraagstuk hoe een versnelde uitbouw mogelijk zou zijn van zowel hernieuwbare energiebronnen (wind, zon, groene warmtebronnen, … ) als de bijhorende infrastructuur (transportnetten, power-to-X, batterijen, …) gegeven de ruimtelijke en omgevingsbeperkingen die we in Vlaanderen kennen.

Wat betreft het vergroten van het (eigen) aandeel van hernieuwbare energie dient er maximaal ingezet te worden op hernieuwbare bronnen en de bijhorende infrastructuur, door de technisch-energetische potentiëlen af te wegen ten aanzien van de bestaande regelgeving en randvoorwaarden – gekoppeld aan ruimtelijke factoren, maar daarnaast ook aan de impact op de mens en zijn omgeving, met insluiting van de stakeholders, en met budgettaire aspecten.

Vervolgens is een doordachte multi-level governance essentieel in functie van de vooropgestelde ruimtelijke én energetisch doelen. De Minaraad stelt hierbij vast dat er weliswaar een veelheid aan actoren betrokken zijn en een veelheid aan partnerschappen zijn ontstaan, maar dat er hierin geen of te zwakke gemeenschappelijke regels, doelstellingen, taakverdelingen of voorspelbare financiële verdeelmechanismen bestaan. De Minaraad rijkt enkele concrete governance suggesties aan om te komen tot een gedragen en continue beleidsproces.

Zo zullen de Vlaamse doelstellingen door-vertaald moeten worden op de bestuurs- en/of organisatieniveaus op kleinere schaal (bijvoorbeeld het provinciaal beleidsniveau, lokaal beleidsniveau, intercommunales of intergemeentelijke samenwerking, referentieregio’s als vorm van intergemeentelijke samenwerking). Daaropvolgend dient een geïntegreerde ruimtelijke energie-transitiestrategie opgesteld te worden voor de diverse hernieuwbare energiebronnen en hun bijhorende infrastructuur – waarbij ook rekening gehouden wordt met de ruimtelijke impact van de diverse mogelijkheden. Dit mag evenwel niet ten kosten gaan van een totaalvisie op het energiebeleid op korte en (midden)lange termijn.

De Minaraad vraagt dat een dergelijke transitiestrategie ook vertaald zou worden in een kansenkaart. De Dynamische EnergieAtlas van VITO, is volgens de Minaraad, een geschikt instrument voor de (verdere) uitwerking van meerdere opties voor de uitrol van diverse productiepunten en infrastructuren voor hernieuwbare energie - met alle betrokken stakeholders. Die afstemming met de Vlaamse stakeholders is tot op heden nog te weinig gebeurd, maar bevat wel mogelijkheden en oplossingen voor een gedragen ruimtelijke inplanting van hernieuwbare energiebronnen en de bijhorende infrastructuur.

Wat betreft de energie-transitiestrategie recommandeert de Raad ook nog om oog te hebben voor een aantal budgettaire aspecten. Zo moet gekeken worden naar de financiële voordelen van energie-investeringen op korte termijn, de kostprijs van marktrijpe hernieuwbare energietechnologie en de bijhorende infrastructuur ten aanzien van de output energie, de levensduur van energie-installaties/netten, de kosten-efficiënte afstemming van vraag en aanbod en de klimaatwinst (uitgedrukt in vermeden koolstofdioxide).

Tot slot vraagt de Minaraad, in functie van het maatschappelijk draagvlak in Vlaanderen, dat burgers op publiek en privaat niveau voldoende mogelijkheden voor bestuurlijke en /of financiële participatie verkrijgen, met aandacht voor de risico’s alsook voordelen van financiële participatie, voor marktwerking, voor transparante afspraken in de organisatie van bestuurlijke participatie (participatieladder) alsook voor het informeren en betrekken van kwetsbare groepen.

De Minaraad bracht over dit onderwerp zowel een advies uit als een studie. De studie is een kennisdocument t.b.v. de raadsorganisaties van de Minaraad. De inhoud ervan is niet bindend voor de raadsleden of de raadsorganisaties. Dit studiedocument werd door de Minaraad wel aanvaard als kennisbasis voor het advies “Gebiedsgerichte afstemming van hernieuwbare energie”.

Coördinator

: Naam	Stefanie Corens
: Functie	adviseur (klimaat- en energiebeleid)
: Organisatie	Minaraad
: E-mailadres	stefanie.corens@minaraad.be
: Telefoon	02 558 01 32