De betrokkenheid bij het Vlaamse gedeelte van het Geïntegreerd Nationaal Energie‐ en Klimaatplan

De Minaraad stelde dit uitgebreid briefadvies vast vanuit de bezorgdheid dat er tijdig en degelijk zou kunnen ingesproken en overlegd worden bij de Vlaamse energie- en klimaatplanning.

De Europese Unie heeft een ontwerpverordening in voorbereiding over de beheersstructuur (Governance) van de Energie Unie, om toe te zien op de uitvoering van het Europese klimaat- en energiebeleid. Alle plannen worden op één lijn gebracht via een tienjarige cycli (vanaf 2021), en dit tegen de achtergrond van de lange termijndoelstelling van het Parijs Akkoord. De bedoeling is om samenhang en stabiliteit te creëren in de klimaat- en energiesector, investeringszekerheid te bieden en de samenwerking tussen de Lidstaten te versterken. Daartoe moeten deze elk een “Geïntegreerd Nationaal Klimaat- en Energieplan” (NKEP) opstellen – met hun doelen, vooruitzichten en maatregelen voor alle vijf facetten van de energie-unie: bevoorradingszekerheid, energie-efficiëntie, het koolstofneutraal maken van de economie, interne energiemarkt, evenals onderzoek, innovatie en competitiviteit. De Europese Commissie heeft een bindend formulier uitgebracht, waarop de Lidstaten hun NKEP dienen te enten.

De hoeksteen van de beheersstructuur bestaat echter in een steeds terugkerende dialoog tussen de Lidstaten en de Commissie. Bij dit proces moeten de lidstaten telkens opnieuw ontwerpplannen, definitieve plannen en voortgangsverslagen indienen, waarop de Commissie dan kan reageren. Aan een reeks belanghebbenden – parlementen, lokale en regionale overheden, buurlanden en andere stakeholders waaronder sociale partners en middenveld – moet er een rol gegeven worden via inspraak en overleg.

Op Belgisch en op Vlaams niveau is men nu volop bezig met de opmaak van het eerste ontwerp-NKEP tegen eind 2018. De Minaraad stelt echter vast dat het tijdspad van de “Werkmethodologie voor opmaak van (draft) NKEP2030” van de Nationale Klimaatcommissie niet overeenstemt met de timing van consultatie uit de ontwerp Governance verordening. Stakeholders kunnen echter maar adequaat bijdragen tot beslissingen indien ze in een vroege fase betrokken worden.

De Vlaamse Regering heeft al dikwijls aangekondigd allerlei stakeholders te willen betrekken in de opmaak van de plannen die verband houden met de NKEP. De Minaraad merkt op dat er feitelijk inderdaad een aantal participatietrajecten zijn doorgegaan, maar dat die inspraak sinds de zomer van 2017 omzeggens is stilgevallen. Bovendien is het zo dat er geen wettelijke verankering bestaat van participatie bij energie- of bij klimaatbeleid, in tegenstelling bv. waterbeleid of natuurbeleid.

In Vlaanderen werd de Minaraad nu wel op 12 juni jl. om advies gevraagd over het voorontwerp Vlaams Energieplan voor de periode 2021-2030 – dat deel zal uitmaken van “de Vlaamse input voor de energie-aspecten van het ontwerp Belgische Nationaal Energie- en Klimaatplan”. De adviestermijn hiervoor liep tot 22 juni. Deze inspraakkans betreft evenwel slechts een deel van de verwachte inbreng vanuit Vlaanderen voor het Belgische NKEP, terwijl de Governance verordening de integratie beoogt van energie- én klimaatbeleid, evenals de nodige verbanden met de belendende beleidsdomeinen zoals ruimtelijke ordening, mobiliteit, landbouw, sociale huisvesting enz. De Minaraad vraagt om snel voor die integratie te zorgen en zou, advies willen geven op het volledige Vlaamse ontwerpluik van het NKEP, vooraleer dat ingebracht in de Belgische beslissingsprocessen. Vervolgens zou de Raad ook graag advies geven op de geïntegreerde ontwerpversie van het Belgisch Geïntegreerd NKEP, aangezien de verschillende gefedereerde delen in dit ontwerpplan een impact zullen hebben op het Vlaamse Gewest en zijn stakeholders.

Onthouding: Voka, Unizo en Boerenbond onthielden zich bij dit advies.

Coördinator

: Naam	Stefanie Corens
: Functie	adviseur (klimaat- en energiebeleid)
: Organisatie	Minaraad
: E-mailadres	stefanie.corens@minaraad.be
: Telefoon	02 558 01 32